30 lat od zniesienia kartek na żywność

Właśnie minęła 30 rocznica od zniesienia kartek na żywność.
W dobie komputerów, iPhone-ów, laptopów, pewnie już niewiele osób pamięta, albo nie chce pamiętać, że jeszcze przeszło 30 lat temu, żeby kupić czekoladę trzeba było posiadać stosowną kartkę na żywność. Większości towarów nie było, a to co było, było reglamentowane.

Po II wojnie światowej, system racjonowania żywności funkcjonował kilkukrotnie. Za każdym razem był to system, w którym kartki uprawniały do nabycia wybranych towarów po urzędowych cenach i obejmował całą ludność kraju.

Pierwszy system reglamentacji towarów w okresie bezpośrednio powojennym był kontynuacją reglamentacji z okresu okupacji hitlerowskiej. Na kartki sprzedawano chleb, mąkę, kaszę, ziemniaki, warzywa, mięso, tłuszcze, cukier, słodycze, mleko, kawę lub herbatę, sól, ocet, naftę, zapałki, mydło, a nawet wyroby dziewiarskie.
Z czasem, z listy dóbr reglamentowanych zaczęto skreślać poszczególne pozycje. W styczniu 1946 r. zrezygnowano z racjonowania zapałek i warzyw, w październiku tego roku skreślono z listy herbatę i kawę.

W 1947 r. zlikwidowano kartki na sól i naftę, a 1 stycznia 1948 r. na ziemniaki. Całkowita likwidacja reglamentacji związana była z przejęciem przez państwo kontroli nad rynkiem wewnętrznym i likwidacją wolnego rynku.
1 kwietnia 1948 r. zniesiono reglamentacyjne przydziały cukru, kaszy i wyrobów dziewiarskich. 29 września 1948 r. Rada Ministrów podjęła uchwałę o zniesieniu od 1 listopada kartek na chleb, mąkę i węgiel i w końcu system reglamentacji w Polsce przestał obowiązywać od 1 stycznia 1949 r.
Ponieważ jednak decyzja o likwidacji reglamentacji wynikała bardziej z przesłanek politycznych (rok 1949 to rok powstania PZPR), a nie rynkowych, a także w związku z ciągle trudną sytuacją rynkową i powtarzającymi się brakami podstawowych towarów, 29 sierpnia 1951 r. Prezydium Rządu wydało uchwałę w „sprawie ułatwień w nabyciu mięsa, tłuszczów wieprzowych i przetworów mięsnych".
W grudniu 1951 r. dołączono do nich masło i tłuszcze roślinne, a w 1952 r. mydło i środki piorące, cukier i cukierki.
System ten został zniesiony 3 stycznia 1953 przy jednoczesnym, drastycznym podniesieniu cen urzędowych na te towary.

Drugi okres systemu kartkowego rozpoczęło wprowadzenie kartek na cukier, 13 sierpnia 1976 przez rząd Piotra Jaroszewicza. Najpierw drukowanych z licznymi zabezpieczeniami, niemal jak banknoty, później coraz bardziej uproszczonych.
30 kwietnia 1981 roku reglamentację rozszerzono o wszelkie przetwory mięsne, a także o masło, mąkę, ryż i kaszę.
1 września 1981 system kartowy objął też mydło i proszek do prania.

Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 system kartkowy był stopniowo rozszerzany na kolejne grupy towarów, m.in. czekoladę, alkohol, benzynę i wiele innych, osiągając zakres znacznie szerszy niż w czasie okupacji podczas II wojny światowej.

Ostatecznie kartki na żywność z życia Polaków zniknęły 1 listopada 1985 roku.

źródło:Wikipedia