Galeria obywatelska - Bolesław Stefan Janiszewski 1906—1972
Wojenne losy rzuciły do naszych okolic rzesze ludzi , jedni byli tu aby przeżyć, przemieszkać ciężkie czasy inni znaleźli pracę, wsparcie jakiejś rodziny lub po prostu życzliwych ludzi . Bolesław Janiszewski trafił tu, do majątku Jastrzębiec, (wtedy gmina Młochów) na wschód od Nadarzyna ok. 6 km. Trafił tu bo jego rodzinne gniazdo zostało zagrabione przez Niemców zaraz na początku wojny 1939. Znalazł tu zajęcie w którym realizował swoją pasję –rolnictwo, później okazało się, że znalazł także swoją miłość . Urodzony w Kruszwicy w 1906 roku z ojca Józefa i matki Wincentyny z Raczkiewiczów, miał jeszcze dwóch braci i cztery siostry. Ojciec pochodził ze Śremu, inżynier budowniczy, konstruktor, specjalizował się w budowie cukrowni. Ukończył Wyższą Szkołę Techniczną w Berlinie. Po dyplomie budował cukrownie m.in. w Belgii i Francji, później w Polsce. Rodzina Janiszewskich w 1912 roku zamieszkuje w Czersku, gdzie ojciec otrzymuje posadę w cukrowni, a następnie w 1914 roku, obejmuje stanowisko inżyniera w cukrowni Ciechanów. Natomiast Bolek kontynuuje naukę w podstawówce. Rozpoczyna naukę w kraju zniewolonym, a w 1918 roku doświadcza czasu odzyskania Niepodległości. W 1920 roku, kiedy Rzeczpospolita walczyła o swoją niepodległość kończy szkołę podstawową, po której w wakacje przeżywa wiele zdarzeń, m.in odbicie 15 sierpnia 1920 miasta, przez 203 pułk ułanów (działania operacyjne Bitwy nad Wkrą) w którym stacjonowała armia bolszewicka (sztab korpusu i centrum łączności). Po wakacjach, jesienią 1920 rozpoczyna naukę w gimnazjum, (dzisiejszy Krasiniak) i tu w roku szkolnym 1925/1926 robi maturę. Od roku akademickiego 1927 rozpoczyna studia prawnicze na Uniwersytecie Poznańskim. W czasie studiów w roku 1931 odbywa służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy w Cieszynie. Poborowi z cenzusem odbywali skróconą służbę wojskową. Po jej ukończeniu otrzymuje stopień podporucznika (w relacjach z okresu konspiracji nadarzyńskiej ''Targa'' i '' Wichra II '' występuje jako podporucznik rezerwy). Magisterium z prawa robi w 1932 roku i rozpoczyna aplikację sądową w sądzie w Mławie . W roku 1932 jego ojciec kupuje , za zarobione głównie za granicą pieniądze, majątek Leśniewo Dolne, to posiadłość rodowa rodziny Sumińskich, jednocześnie żeni się z Jadwigą Sumińską. Był to spory, obszar ok. 150 hektarów. Po pewnym czasie Bolesław podejmuje studia rolnicze , ale nie udaje mu się ich kontynuować. W roku 1936 umiera ojciec Józef . W roku 1937 obejmuje zarząd majątku rodzinnego. W 1939 nie dociera do niego rozkaz mobilizacyjny. Leśniewo Dolne zostaje zagrabione przez Niemców, właściciele zostają wypędzeni, Janiszewscy i tak maja dużo szczęścia , niektórzy okoliczni właściciele zostali zamordowani . Ponieważ Leśniewo znajdowało się gminie Regimin w powiecie ciechanowskim , a ten jako Rejencja Ciechanowska został włączony do Prus Wschodnich. Część rodziny znajduje schronienie w Poznaniu, a część w Warszawie. I tak Bolesław Janiszewski trafia do Jastrzębca majątku rodziny Przedpełskich. Od jesieni 1940 pracuje jako zarządca/administrator majątku, dziś to jest funkcja dyrektorska. I tu zamieszkuje. Z racji administracyjnych powinności kontaktuje się z Zarządem Gminy (ówczesna gmina Młochów miała siedzibę w Nadarzynie przy pl im. Józefa Piłsudskiego pod nr 8). Dom stoi do dziś i pełni funkcję lokalu komunalnego. Tu spotyka się m. in. z Wiktorem Rychwińskim sekretarzem gminy, Michałem Wąsikiem z referatu ewidencji ludności i wojskowego, czy Stanisławem Meyersem, mierniczym z pobliskiego Mrokowa. Wszyscy wyżej wymienieni, to ludzie też z przeszkoleniem wojskowym w II Rzeczpospolitej, co zapewne ułatwiło nawiązanie kontaktów o zabarwieniu obywatelskim. Tak zaczynają się kontakty z konspiracją nadarzyńską, z ludźmi którzy uważali zawsze, że Państwo Polskie tylko chwilowo utraciło swoją sprawność administracyjną na terenie ich gminy. Niewątpliwie od tego czasu Bolesław Janiszewski zaczął działać w podziemiu. Bywa coraz częściej w Nadarzynie, bo wypatrzył też młodą urzędniczkę zamieszkującą w pokoiku na piętrze nad biurem gminnym. Panna Jadwiga Boniecka córka Feliksa Bonieckiego z Wolicy staje się obiektem jego zainteresowań kawalerskich. Działalność konspiracyjna opisywana jest w innych miejscach, dodać tylko trzeba, że rejon działalności to Jastrzębiec, Mroków, Szamoty, Młochów, Młochówek. Ppor Bolesław Janiszewski jest dowódcą plutonu I (Nadarzyn i okolice]od lutego 1942, już w strukturach Armii Krajowej PS. ‘’Zawisza’’ - relacja Targa i Wichra II z roku 1991). W kwietniu 1944 Janiszewski żeni się z Jadwigą Boniecką i zamieszkują w domku p. Mirackiego przy ul. Błońskiej (domek został rozebrany w latach 80- tych), później u p. Zdrojków przy Żółwińskiej. Wyzwolenie Nadarzyna (17 styczeń 1945) powoduje radość jak u każdego w tym czasie. Nie trwa to jednak długo, przy próbie odzyskania rodzinnych dóbr w Leśniewie Dolnych rodzina Janiszewskich doznaje doświadczeń jak wielu innych ziemian. Majątek podlegał parcelacji mimo, że spadkobierców było kilkoro, piękny modrzewiowy dwór został początkowo przeznaczony na szkołę, później na świetlicę, aż zmarniał do reszty. Dodatkowo Janiszewscy dostali administracyjny zakaz przebywania w okolicy w całym powiecie ciechanowskim. Władza ludowa uważała, że rodzina wykształconych patriotów, rodzeństwo Bolesława pokończyło studia, siostry Renia i Marynia zginęły w Powstaniu Warszawskim, szwagier lekarz Struś zginął w Katyniu, nie może korzystać ze swych praw. Latem 1945 zdaje egzaminy (aktualizacja uprawnień), a pod koniec 1945 roku Bolesław Janiszewski wyjeżdża do Gdańska i tam dostaje nakaz pracy w prokuraturze. Tu jednak nie może odnaleźć się w prawie stanowionym przez dekrety i rezygnuje z pracy. Podejmuje praktykę adwokacką, reprezentuje jako adwokat w latach 50 i 60 –tych środowiska kościelne, przez pewien czas również Biskupa gdańskiego. Zawodowo jest kierownikiem zespołu adwokackiego nr 2 w Sopocie, do niego najczęściej trafiają sprawy najbiedniejszych i poszkodowanych przez los. W PRL-u, nie podejmuje aktywności społecznej.
Targ --Władysław Kołakowski
Wicher II - Józef Kowalski
Autor:Ryszard Zalewski
ryszard.zal@gmail.com
Tel. 0 602 627 456
