Wigilia to zwykły dzień pracy. Decyzję o skróceniu czasu pracy lub o tym, by ten dzień był wolny, podejmuje pracodawca. Pracownikom, którzy chcą mieć w Wigilię wolne, pozostaje tylko wykorzystanie dnia urlopu lub – gdy pracodawca nie chce się zgodzić – urlopu na żądanie.
Zgodnie z prawem Wigilia jest traktowana jako normalny dzień pracy. Normą od lat jest jednak to, że w biurach, urzędach czy sklepach czas pracy jest skracany przez pracodawców po to, aby pracownicy mieli czas przygotować wieczerzę wigilijną.
– Wigilia jest normalnym dniem pracy, więc jeżeli pracownik chce mieć wolne w ten dzień, najlepiej by było, gdyby wziął urlop wypoczynkowy – mówi Agencji Informacyjnej Newseria Aleksandra Zagajewska, rzeczniczka Okręgowego Inspektoratu Pracy w Warszawie. – Urlopu udziela pracodawca, więc pracownik musi na wykorzystanie urlopu uzyskać jego zgodę.
Wyjątkiem jest urlop na żądanie. Każdemu zatrudnionemu przysługują rocznie 4 takie dni. Wystarczy tylko powiadomić pracodawcę, że tego dnia nie przyjdziemy do pracy – choćby telefonicznie.
Jedną z zasad Kodeksu pracy jest także to, że w każdym wypadku, również dotyczącym czasu pracy, pracodawca może stosować korzystniejsze dla pracowników rozwiązania niż określają to przepisy tego Kodeksu.
– Pracodawca może oczywiście zwolnić pracowników w tym dniu do domu wcześniej – mówi rzeczniczka.
Aby zachować prawo do wynagrodzenia, pracownik nie powinien się spieszyć z wyjściem z firmy sam, bez pytania o to pracodawcy.
– Pracownik może także za zgodą pracodawcy zwolnić się sam, ale musi mieć świadomość tego, że wynagrodzenie należy się za pracę wykonaną i jeżeli się zwalnia w celach prywatnych, pracodawca za ten nieprzepracowany czas nie musi zapłacić – wyjaśnia Aleksandra Zagajewska.
Są inne sposoby uregulowania czasu pracy w Wigilię – można tego dokonać w przepisach wewnętrzzakładowych, które obowiązują tylko w danej firmie.
– Inną możliwością jest ustalenie Wigilii w zakładzie pracy jako dnia wolnego, w zamian pracownik będzie musiał przepracować inny dzień wyznaczony przez pracodawcę w okresie rozliczeniowym – wyjaśnia Aleksandra Zagajewska.
Związki zawodowe postulują, aby dzień Wigilii dołączył do innych dni ustawowo wolnych od pracy, na wzór np. święta Trzech Króli. Pracodawcy są temu przeciwni argumentując, że dni wolne to duże straty i dla nich, i dla budżetu państwa.
Wigilia jest dniem ustawowo wolnym od pracy np. w Estonii, na Łotwie, na Słowacji i w Bułgarii.
