Historia ZMW w Nadarzynie

Zebrane informacje i dokumenty z życia młodzieży nadarzyńskiej.
Okazją do przypomnienia działalności organizacji ZMW jest przypadająca rocznica wręczenia sztandaru dla koła w Nadarzynie.
Fotografia powyżej przedstawia uroczystość w dniu 29 maja 1929 roku, jaka odbyła się w szkole powszechnej w Nadarzynie.
Uroczystość miała chyba dosyć dużą rangę, bo wśród gości jest pan wojewoda warszawski Stanisław Twardo z małżonką, poseł na sejm Jan Kulisiewicz - jednocześnie burmistrz miasta Błonie, starosta błoński, komendant powiatowy policji, przedstawiciele władz powiatowych, gminnych, nauczyciele szkoły powszechnej w Nadarzynie (szkoła stoi, a jest maj roku 1929). Są też obywatele nadarzyńscy, z panem Aleksandrem Ertnerem i jego rodziną i aktywiści tej organizacji.

 

Dla każdego kto umie się wczuć się w atmosferę tamtych czasów, to obecność tak znamienitych gości stanowiła pewną nobilitację Nadarzyna i uznanie dla młodzieży zrzeszonej w kole i jej aktywności. Dodać też trzeba, że pan wojewoda Twardo, w świecie strażackim na forum międzynarodowym, był osobą znamienitą. Pan wojewoda był również gościem, w nowo wybudowanej murowanej remizie strażackiej, która stanęła na rynku w Nadarzynie.

Samo koło formalnie istniało od roku 1923, kiedy to 15 kwietnia ukonstytuował się pierwszy jego Zarząd w Nadarzynie.
Prezesem koła został Andrzej Wójcik –  nauczyciel (kierownik szkoły powszechnej?). Wiceprezesem - Komomornicki, późniejszy urzędnik Magistratu m. st. Warszawy.
Sekretarz – Henryk  Winkowski- członek Zarządu Głównego Mazowieckiego Związku Młodzieży  Wiejskiej.  
Skarbnik – Władysław Miłkowski – sekretarz  gminy Młochów z/s w Nadarzynie
Bibliotekarz – Wiktor Naziębło - kawaler Virtuti Militari, bohater wojny z bolszewikami.
Koło liczyło ponad 40 członków, bardzo aktywnych w swej działalności.
W roku 1926 młodzież zrzeszona Centralnym Związku Młodzieży Wiejskiej przy CZKR poparła Marszałka Piłsudskiego.
Od 7 października 1928 roku kolo należało do Związku Młodzieży Rzeczypospolitej Polskiej. I tak było do 1939 roku.

W roku wręczenia sztandaru zarząd koła przedstawiał się w następujący sposób:
Winkowski Henryk- przewodniczący i skarbnik, Miros Edward - wiceprzewodniczący, sekretarz Miracki Lucian, bibliotekarz - Kraucka Jadwiga, nauczyciel Wdowiak Wacław.

Aktywność tamtej młodzieży, jej zapał i bezinteresowność w działalności społecznej, w szerzeniu oświaty, kultury, kultywowaniu patriotyzmu, jest dziś niezmiernie rzadko spotykana, a nieliczne przypadki  w dzisiejszych czasach często są  kwalifikowane jako oszołomstwo i radykalizm.

Najaktywniejszymi osobami byli: Brzozowski Józef, Rychwiński Wiktor, Naziębło Wiktor, Pyrzewicz Wacław, Orlański Feliks, Tyl Zygmunt, Słowikówna Waleria, Kowalska Felicja, Kanty Władysław, Orlańska Dominika, Orlański Jan, Czarnecki Józef, Naziębło Władysław, Hermanowska Regina i bracia Jędrychowscy Jan i Leon.
To oni za własne pieniądze wybudowali pierwszą latarnię w nadarzyńskim rynku – jak napisane w jednej z kronik, o sile 1500 świec. Latarnie fizycznie wykonał pan Śliwiński pracujący w firmie pana Ertnera, od którego dostarczany był również prąd do jej zasilania.
Koło w Nadarzynie prowadziło na początku swojej działalności małą świetlicę we własnym niedużym lokalu, bibliotekę (176 tomów), amatorski zespół artystyczny, który odgrywał bardzo popularne komedyjki, a nawet próbowano zorganizować własną orkiestrę. Koło korzystało z gościnności i wsparcia kierownika szkoły pana Tomasza Kalbarczyka.   

W okresie po 1 września 1939 do maja 1945, koło nie prowadziło zorganizowanej działalności, dopiero jesienią powstały dwa koła ZMW Wici i ZMW Siew.
Oba później się połączyły, a w 1948 roku na Kongresie „zjednoczeniowym” we Wrocławiu zostały wchłonięte do ZMP.
Należy dodać, że członkowie ZMW z Nadarzyna, w całym okresie międzywojennym pełnili funkcję w władzach powiatowych, okręgowych i centralnych.
Więcej informacji na temat działalności ukaże się w przygotowanym materiale na temat historii Nadarzyna i okolic.

Autor:Ryszard Zalewski

Jeżeli mieliby Państwo więcej informacji na temat działalności międzywojennym w organizacjach młodzieżowych, a także gdyby ktoś rozpoznał bliskich na załączonych fotografiach, to proszę o kontakt: ryszard.zal@gmail.com