W niedzielę 16 października 2011 r. na brwinowskim cmentarzu została poświęcona odnowiona kwatera żołnierzy niemieckich i rosyjskich, poległych podczas walk, które podczas I wojny światowej stoczono w połowie października 1914 r. w okolicach Brwinowa.
„114 niemieckich oraz 25 rosyjskich żołnierzy - tu spoczywają zjednoczeni w pokoju polegli w walce”. Sześcienny obelisk oraz stojący za nim mur z odnowionymi i przeniesionymi tutaj tablicami umieszczonymi pierwotnie w murze cmentarza przypominają o wydarzeniach, jakie rozegrały się w okolicach Brwinowa 97 lat temu. Na początku października 1914 r. na przedpolu Warszawy rozgorzały intensywne działania zbrojne, a okolice Pruszkowa i Brwinowa stały się w połowie października polem bitwy. Wojska rosyjskie zatrzymały na wiele miesięcy Niemców zmierzających do Warszawy.
Szacunek dla historii oraz dla zmarłych nakazuje, by zadbać o miejsca ich pochówku. Prace konserwatorskie prowadziły: Parafia św. Floriana w Brwinowie, Urząd Gminy Brwinów – Referat Gospodarki Komunalnej, brwinowskie koło Towarzystwa Opieki nad Zabytkami. Wsparcia finansowego udzieliła Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.
O wielu działaniach, które doprowadziły do odnowienia kwatery, opowiadał inicjator całego przedsięwzięcia, członek zarządu TOnZ – pan Henryk Komorowski, brwinowianin z urodzenia, który niestrudzenie zabiega o ratowanie zabytków. Jego rozmowy, m.in. z architektem prof. Konradem Kucza-Kuczyńskim, zaowocowały wypracowaniem koncepcji urządzenia kwatery, która pozwoliła jednocześnie na uratowanie betonowych tablic z muru cmentarnego. Ponieważ wspólna mogiła łączy wyznawców różnych wyznań, więc poświęcenie kwatery miało charakter ekumeniczny. Dokonali go proboszcz parafii św. Floriana w Brwinowie ks. Maciej Kurzawa, prawosławny ks. Piotr Rajecki z parafii św. Jana Klimaka na warszawskiej Woli oraz pastor Waldemar Radacz z parafii ewangelicko-augsburskiej w Żyrardowie. Za dzieło renowacji grobu serdecznie dziękował przedstawiciel Ambasady Niemiec, szef działu militarnego pułkownik Klaus-Peter Kiser. Został też odczytany list od marszałka Adama Struzika, a burmistrz Arkadiusz Kosiński opowiadał o wojennych losach ludności Brwinowa – jest szczęściem dla obecnych pokoleń, że już tyle dziesiątków lat mogły przeżyć bez konfliktów i walk.
Złożenie kwiatów i zapalenie zniczy zakończyło uroczystość. Obecni na niej mieszkańcy, harcerze, radni, zaproszeni goście w zadumie podchodzili do kwatery, pozostając jeszcze na cmentarzu na kilka chwil refleksji.
UG Brwinów
